[ShellScript]Ders 9: chown, chgrp

Kronos

Yönetme Gücünü Elinde Bulunduran Kişi
Yönetici
Dosya/klasör sahipliği Unix/Linux sistemlerde güvenliğin en önemli ögelerinden birisidir. Herhangi bir dosya/klasör üzerinde işlem yapabilmek için o dosya/klasör üzerinde gerekli yetkiye sahip olmanız gerekmektedir. Ali adlı kullanıcıya ait dosya/klasörler üzerinde Ahmet adlı kişinin hak sahibi olması pek doğru olmaz tabiki. Mesela Unix/Linux sistemlerde en üst düzey yetkiye sahip Root kullanıcısının izni olmadan, sistem dosyaları üzerinde yada sistemi etkileyebilecek programlar üzerinde diğer kullancıların her türlü yetkiye sahip olması, sistemin kararsız ve güvensiz olmasına neden olur.

chown : Herhangi bir dosya/klasör üzerinde user(kullanıcı) sahipliğini değiştirmeye yaramaktadır. Bir kaç parametre alabilir.

Kullanım :

chown [parametreler] [user]:[group] dosya/klasör

şekinde olmaktadır. "chown" komutundan sonra gerekli parametreler ve "kullanıcı:grup" adı ve en son olarak "dosya/klasör adı belirtilerek kullanabilirsiniz.

Unutmamanız gereken nokta; herhangi bir dosya/klasör üzerinde dosya/klasör sahipliği değişimi yapabilmek için, ya o dosya/klasör ün sahibi olmanız, ya dosya/kalsör ün ait olduğu gruba üye olmak yada dosya/klasör sahibinden daha üst bir yetkiye sahip olmanız gerekmektedir.

Bunu bir ast/üst mantığıyla düşünebilirsiniz, mesela size ait dosya/klasör ler üzerinde Root kullanıcısı sizden daha yetkili olduğu için işlem yapabilir, fakat siz(Standart kullanıcı) olduğunuz için, Root kullancısına ait dosya/klasör ler üzerinde aynı işlemleri yapamazsınız.

Şimdi tux klasörü içerisinde bir adet "penguen.txt" adında bir dosya oluşturalım ve ayrıntılı olarak listeleme yaparak dosya haklarına bir göz atalım.



[alax@alax ~]$ cd ~/tux
[alax@alax tux]$ touch penguen.txt
[alax@alax tux]$ ls -l
total 4
alax(1) alax(2) 0 Oct 21 21:41 penguen.txt
alax alax 4096 Oct 21 00:22 script
[alax@alax tux]$


Şimdi penguen.txt dosyasına bakalım, (1) numarası ile gösterdiğim yer sahip adı, (2) ile gösterdiğim ise grup adıdır. Benim kullanıcı adım "alax" ve dahil olduğum grup adı "alax" tır.

Şimdi penguen.txt dosyasının sahibini alax ve grubunu ise "users" yapalım.

[alax@alax tux]$ chown alax:users penguen.txt
[alax@alax tux]$ ls -l
total 4
alax users 0 Oct 21 21:41 penguen.txt
alax alax 4096 Oct 21 00:22 script
[alax@alax tux]$


Gördüğünüz gibi "penguen.txt" adlı dosyanın sahibi "alax" ve grubu "users" oldu. Kullanımı bu kadar basit. Tabiki burada kullanıcı adı ve grup adı sistemde tanımlı olmalıdır. Ben sistemde olmayan bir kullanıcıya, gruba, yada benden daha üst bir kullanıcıya yada gruba sahiplik veremem. Tabiki burada grup belirtmeniz şart değil sadece sahip adını yazarakta sahibini değiştirebilirsiniz.

[alax@alax tux]$ chown ahmet penguen.txt
[alax@alax tux]$


Bu şekilde dosyanın sahibini "ahmet" olarak değiştirdik.

chgrp : Dosya/klasör ün ait olduğu grubu değiştirme komutu.

Örnek kullanım:
[alax@alax tux]$ chgrp users penguen.txt
[alax@alax tux]$


Bu şekilde de dosyanın grubunu users olarak değiştirmiş olduk.

Not : Üst düzey bir kullanıcıya kendinden alt seviyedeki bir kullanıcı tarafından bir sahiplik verilemez. Üst rütbeli kullanıcı kendi altındaki bir kullanıcıya sahiplik verebilir yada ondan sahiplik alabilir.

Dosya/klasör sahipliği üç kısımdam oluşmaktadır.

Owner Permissions : Sahip izinleri, dosya/klasör sahibinin sahip olduğu izinler.

Group Permissions : Grup izinleri. Dosya/klasör ün ait olduğu gruba üye kullanıcıların sahip olduğu izinler.

Other Permissions : Diğer kullanıcıların dosya/klasör üzerinde sahip oldukları izinler.

Bu sıralamayı kesinlikle aklımızda tutmalıyız. Önce sahip sonra grup ve en sonra diğer kullanıcılar.
 
türk porno porno porno izle eryaman escort diyarbakır escort
Üst